Thanh khoản tập trung (CLMM) là gì? Mô hình AMM tiềm năng

 Trong thị trường tiền điện tử, thanh khoản là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động giao dịch của các nhà đầu tư. Thanh khoản càng cao, càng có nhiều khả năng tìm được người mua và bán với giá mong muốn. Tuy nhiên, thanh khoản không phải lúc nào cũng phân bổ đồng đều trên các sàn giao dịch, mà thường tập trung ở một số sàn lớn và uy tín. Điều này khiến cho các sàn nhỏ gặp khó khăn trong việc thu hút người dùng và cạnh tranh với các đối thủ.

Để giải quyết vấn đề này, một số dự án đã đưa ra ý tưởng về thanh khoản tập trung (CLMM - Concentrated Liquidity Market Making), một mô hình AMM (Automated Market Maker) tiềm năng thế hệ mới. AMM là một cơ chế cho phép người dùng cung cấp thanh khoản cho các cặp tiền tệ bằng cách gửi vào một hồ thanh khoản, và nhận được phí giao dịch từ việc trao đổi giữa các người dùng khác. AMM đã được áp dụng thành công bởi các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) như Uniswap, SushiSwap, PancakeSwap, v.v.

Tuy nhiên, AMM truyền thống có một nhược điểm là thanh khoản được phân bổ đồng đều cho toàn bộ khoảng giá của một cặp tiền tệ, dù rằng thực tế chỉ có một số khoảng giá được giao dịch nhiều. Điều này khiến cho hiệu quả sử dụng thanh khoản không cao, và người cung cấp thanh khoản có thể bị thiệt hại do biến động giá (impermanent loss).

CLMM là một giải pháp để khắc phục nhược điểm này. CLMM cho phép người cung cấp thanh khoản tự chọn một khoảng giá nhất định để cung cấp thanh khoản, thay vì toàn bộ khoảng giá. Như vậy, người cung cấp thanh khoản có thể tập trung thanh khoản vào những khoảng giá có nhu cầu giao dịch cao, từ đó tăng hiệu quả sử dụng thanh khoản và giảm thiệt hại do biến động giá. Ngoài ra, CLMM cũng tạo ra sự linh hoạt và đa dạng hơn cho người cung cấp thanh khoản trong việc lựa chọn chiến lược và mức độ rủi ro.

Một số dự án đã triển khai CLMM trên thực tế, ví dụ như Uniswap V3, Kyber DMM, Bancor V2.1, v.v. Các dự án này đã chứng minh được ưu điểm của CLMM so với AMM truyền thống, bằng cách mang lại lợi ích cao hơn cho người cung cấp thanh khoản và người giao dịch. Tuy nhiên, CLMM vẫn còn một số thách thức và hạn chế, chẳng hạn như tính phức tạp của việc quản lý thanh khoản, sự thiếu minh bạch của các thông số thanh khoản, hay khả năng bị tấn công bởi các chiến lược giao dịch thù địch (adversarial trading strategies).

CLMM là một mô hình AMM tiềm năng thế hệ mới, có thể mang lại nhiều cải tiến cho thị trường tiền điện tử. Tuy nhiên, CLMM cũng cần được nghiên cứu và phát triển thêm để khắc phục những hạn chế hiện tại. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về CLMM và những ứng dụng của nó trong tương lai.